دیدگاهها و اندیشههای دفاعی امام خمینی (ره) محوریترین مبحث در پیروزی ماست. شناخت اندیشهها و دیدگاههای دفاعی و تفکرات و آگاهی از دلائل امام امت (ره) برای مبارزه علیه مثلث شوم زر و زور و تزویر به ما کمک میکند اسلام ناب محمد (ص) را آن چنان که او شناخته بود، بشناسیم و در جهت تحقق اهداف و آرمانهای اسلام بدون افتادن در مسیرهای انحرافی و پیروی از منحرفین گام برداریم و مسؤولیتها را همانگونه که انجام دهیم که خداوند متعال از ما میخواهد.
- اسلام و دفاع
- دیدگاههای دفاعی امام خمینی (ره)
معنای لغوی و اصطلاحی جهاد- دفاع:
جهاد از نظر لغوی به دو ریشه «جُهد، جَهد» باز میگردد. جَهد به معنی کوشش با صرف جان و مال است به کار گرفتن تمام امکانات. جُهد به معنی گذشتن از مال و جان و صرف تمام نیروها و پذیرفتن سختیها برای رسیدن به هدف.
- جهاد در قرآن:
برحسب مطالعهی یکی از اسلام شناسان معاصر، و فور حداکثر سالیانه 5/23 درصد آیات، مربوط به جهاد میباشد. این رقم 5/23 درصد به سال سوم هجرت در مطالعه مزبور نتیجهگیری شده که اصولاً نزول بیشترین آیات جهاد از سال 12 بعثت شروع میشود تا در سال سوم هجرت به اوج میرسد و بعد از سال ششم هجرت این منحنی روبه صعود نموده تا سال هفتم هجرت.
- مبانی جهاد و دفاع در اسلام:
«کتب علیکم القتال و هو کره لکم»
(جهاد برشما واجبگردیده و حالآنکه برای شما ناخوشایند و موجب دشواریاست.)
- دفاع و انواع آن:
دفاع امری قراردادی و اعتباری است که در موقعیتهای خاص و شرایطی ویژه تعریف و تبیین میگردد. به طور اصولی، دفاع به معنی دفع کردن یا مقابله با مهاجم یا مهاجمین میباشد.
- مدیریت دفاع:
اصل الاصول تحریم معقول، سیاستگزاری معقول است که مسبوق به تجمع، تعهد و تخصص میباشد.
- زمینههای دفاع:
نهضت امام (ره) ادامه دهندهی نهضت امام حسین (ع) و حلقهی اتصال نهضت قائم آل محمد (ص) حضرت ولی عضر (عج) میباشد.
- نحوه دفاع:
1- دعوت به قیام
2- حفظ اتحاد و وحدت اسلامی
3- نفی سلطه پذیری و سلطهگری
4- سازش ناپذیری در مقابل دشمن
5- دفاع از سرحدات اسلامی
6- حمایت از نهضتهای آزادیبخش
7- تشکیل هستههای مقاومت در جهان
- امکان دفاع
دیدگاه امام راحل (ره) نسبت به امکانات و ابزار لازم برای دفاع دیدگاهی اختصاصی است:
«ما افتخار میکنیم که در این نبرد طولانی و نابرابر فقط با تکیه بر سلاح ایمان و توکّل بر خدای بزرگ و دعای بقیها... (عج) اعتماد به نفس و همّت دلاورمردان و شیر زنانِ صحنه کارزار، به پیروزی رسیدهایم.»
- دفاع در کلام حضرت امام خمینی (ره):
از میان تمام برداشتهایی که از نظریه دفاع شده، شاید کاملترین و وسیعترین برداشت را امام بزرگوار درباره این مقوله با عبارتی از قبیل جهاد و بسیج در آثار خود ذکر کرده است، محدوده دفاع از نظر ایشان تنها به دفاع نظامی ختم نمیشود.
- رسالت ما در دفاع از ارزشها از دیدگاه امام خمینی (ره):
حضرت امام (ره) وظیفهی خطیر دفاع از ارزشهای اسلامی را وظیفهی همه میدانند و همه را مسئول
- آثار دفاع:
حرکت قاطعانه و سازش ناپذیر و ستمسوز حضرت امام (ره) در دفاع آثاری را بر جای گذاشته است.
- برکات دفاع در جنگ تحمیلی:
1- جنگ عامل وحدت
2- جنگ رسواکننده مخالفت اسلام
3- شکسته شدن ابهّت دو ابرقدرت
4- جنگ و تجربهی علمی دفاع
5- معرفی قدرت اسلام
6- جنگ عامل اتکاء به خود
7- جنگ عامل شکوفایی استعدادها
8- جنگ اثبات توانائیها
ضرورت و اهمیت آن به این دلیل است که یکی از عوامل کاهش انحرافات و آسیبهای اجتماعی ایجاد همبستگی در جامعه میباشد و همه صاحبنظران جامعهشناسی بر آن اتفاق نظر دارند. اتصال معنوی مهمترین عامل همبستگی است. این موضوع در ارتباط با زنده نگه داشتن راه و کلام شهید در تداوم نسلها میباشد و علت گزینش کتاب مطالعات اجتماعی، پایه بودن و الزامی بودن آن برای کلیه رشتههاست. یکى از رسالتهای آموزش و پرورش در کنار سایر نهادها و ارگانها انتقالتوأم با متعالی ساختن ارزشها به نسل جوان میباشد و همچنین، بنیاد حفظ ارزشهای دفاع مقدس آن را از اولویتها قرار داده است. پس از نتیجه نهایی پیشنهاداتی ارائه شده و بعد محدودیتها مطرح گردیده است. از مهمترین محدودیتها نداشتن پیشینه تحقیق با ساختار منطقی و علمی در این زمینه بود که محقق امیدوار است این تحقیق هر چند که عاری از نقص نمیباشد، ولی میتواند پیشینهای منطقی شود برای کسانی که صادقانه در این راه گام میگذارند.
کتایون زارع
کمیته علمی پژوهشی کنگره سرداران ، امیران،فرماندهان و8000 شهید استان همدان