تعداد بازدید : 772481
تعداد نوشته ها : 1470
تعداد نظرات : 17
از مشارکت سیاسی اجتماعی زنان معاصر ایران و از حضور آنان در دفاع از کشور، زیاد سخن گفته می شود اما کمتر، مصداقی از آن ارائه می گردد. حوادث پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به ویژه دفاع مقدس نیز از این قاعده مستثنا نیست. آیا سخن از مشارکت زنان بسیجی، یک تعارف سیاسی است؟ اگر تعارف نیست مصداقهای آن چیست؟ مقاله حاضر می کوشد گوشه ای از فعالیتهای همه جانبه زنان بسیجی در دفاع مقدس را به مثابه یکی از مهمترین وقایع تاریخی این مرز و بوم، به تصویر بکشد؛
در متون تاریخی، اغلب از نقش حرمسرایی زنان درباری و از تاثیر زنان غرب و شرق زده یا به اصطلاح روشنفکر بر تحولات اجتماعی سخن به میان آمده، ولی زنانی که در حادث
بیایید به سرزمین عشق و عرفان سفر کنیم ؛ سرزمینی که تجلی گاه شکوه ایثار است ؛ سرزمینی که همه یکرنگی و اتحاد است. این جا سرزمین عشق و ایثار و فداکاری است. ای قلم ها! بدون وضو در این حریم مقدس وارد نشوید. ای همسفران ! لازمه ی ورود به این سرزمین ، داشتن دل هایی پاک و بی آلایش است. کسانی که صفای سینه ندارند ، ورودشان به این سرزمین ، ممنوع است! حرمت و قداست این سرزمین بسیار زیاد است. این سرزمین متعلق به شیرزنان عارفی است که در هشت سال دفاع مقدس ، حماسه ها آفریدند. آن ها با توکل به خداوند و با تأسی به حدیث متواتر و شریف الثقلین (1) به دو امانت گران بهای الهی چنگ زدند و آن را الگوی و سرمشق خود ساختند.
اگر چه در تاریخ بیشتر بر جنبههای عاطفی و احساسی زنان تکیه شده است ولی زنان ما در طی حماسه دفاع مقدس دوش به دوش رزمندگان دلیر و غیور این مرز و بوم دلیرانه ایستادند و به جهانیان نشان دادند که در راه آرمان و عقیده خویش حاضرند از عواطف و احساسات خود چشمپوشی کنند. عشق به اسلام و میهن سبب شده بود که آنان خانواده و خودشان را از خاطر ببرند و تنها به مصلحت نظام بیندیشند. زنان ایرانی در طی جنگ تحمیلی با پیروی از مکتب عاشورا و پیامرسان آن زینب کبری حماسههای فراموش نشدنی آفریدند. در این دوران زنان آگاه، فعال و پرتوان کشورمان در فعالیتهای پرتحرک و فراوانی همچون مقاومت در صحنههای نبرد، امدادگری، خدمات پشتیب
مقدمه: وَ یَسْتَفتّونَکَ فی النساء قلِ الله یَفْتیکُم فِیهنَّ. (سوره نساء آیه 127) زن به عنوان نیمی از پیکره اجتماع و نقش تعیینکنندهاش در بقاء و گسترش نسل انسانی و پرورش و تربیت فرزندان و مانند آن، همیشه مورد توجه اندیشمندان بوده است. نمیتوان در تاریخ از انسان سخن گفت، ولی از زن سخن نگفت. زن در تاریخ همیشه پا به پای مرد در فراز و نشیبهای زندگی و سازندگی مطرح است. گاه به طور مستقیم و گاه با ترغیب مردان و ایجاد انگیزههای لازم در آنان، نقش سازنده خود را در تاریخ انسانی نشان داده است، قرآن کریم در یک دعوت عمومی میفرماید: یا ایهاالذین آمنوا و راه کمال را با استمرار حرکت در مسیر ایمان برای هر زن و م
«اینجانب در طول این جنگ، صحنه هایی از مادران، خواهران و همسران عزیز از دست داده، دیده ام که گمان ندارم در غیر این انقلاب نظیری داشته باشد. این عظمت اسلام است که در چهره زنان انقلابی ما آشکار شده است و امروز بحمدالله آشکار است.»
«امام خمینی قدس سره »
1
در 31 شهریور ماه سال 1359 در حالی که جمهوری اسلامی ایران پس از گذشت نزدیک به یک سال و اندی مبارزه علیه ظلم و استبداد در حال استقرار یافتن بود، به ناگاه مورد هجوم همسایه غربی کشورمان عراق واقع شد که بر اساس فرصت طلبی و موقعیت سنجی بر آن بود تا مطامع و خواست های جاه طلبانه خود را از طریق جنگ ظالمانه و ناخواسته بر ک
سخن آغازین جنگ با صدای پرواز هواپیماهای جنگی آغاز شد و خیلی زود آثار دیگری را به انقلاب نوپای این تحمیل کرد. زنان نیز چون مردان اسلحه بر دوش گرفته و به مقابله با دشمن شتافتند و در این راه شهید، زخمی و آواره شدند. برای نمایاندن چهره ی زن در سالهای دفاع مقدس آئینه ای شفاف تر از خاطرات آنان وجود ندارد، خاطراتی که تاریخ این مرز و بوم را تعیین می کند به آنها شکل می دهد و روح می بخشد. در سالهیا اخیر گامهایی در جهت کامل کردن تصویر زن در هشت سال دفاع مقدس برداشته شده اما هنوز در آغاز راهیم و آنچه تاکنون انجام شده سایه های مبهمی از حضور چشمگیر زنان بوده است. در این نوشت و به قدر بضاعت اندک نگارنده تحلی
در شماره گذشته، به بیان نقش زنان در صدر اسلام پرداختیم و پس از آن فعالیت زنان در پشت جبهه، در ایام دفاع مقدس را بیان نمودیم. اینک در پی آنیم تا به بررسی حضور زنان در خط مقدم و نقش اساسی آن ها در حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس، پس از جنگ بپردازیم؛
2ـ حضور زنان در میدان نبرد و خط مقدم
در حماسه 45 روزه مقاومت خرمشهر، زنان نقش بسزایی ایفا کردند. آن ها در واقع میدان دار اصلی این فعالیت سخت و جانفرسا بودند. با کم شدن تعداد مردان، زنان بار امدادگری و رسیدگی به مجروحین را به دوش گرفتند. فعالیت های آنان عبارت بودند از پرستاری و انتقال مجروحین به بیمارستان، نظافت محیط بیمارستان، شناسایی شهدا، حفر
در طول تاریخ ، تعداد زنان جنگجو ، بسیار کم تر از مردان مبارز بوده ، ولی نکته ی مهم این است که هنگام بروز جنگ و دفاع یک ملت در برابر حمله ی دشمن ، تنها اعزام مردان به صحنه ی نبرد ضامن پیروزی نخواهد بود ، بلکه حمایت و پشتیبانی از نیروها ، تحریض و تحریک و تشویق مردان به حضور مداوم در جبهه ، مراقبت از کودکان ، پرستاری از مجروحان و مداوای زخمی ها ، قبول مسئولیت زندگی در نبود مردان ، حفظ سنگرهای پشت جبهه و توسعه ی هسته های مقاومت محلی در موارد اضطراری ، تأثیری مستقیم بر روحیه ی رزمندگان و حتی سرنوشت جنگ خواهد داشت. زنان در انجام رسالت و وظیفه ی سنگین پیشگفته ، هیچ گاه سستی و کوتاهی نداشته اند. در تا
چهره شان عجیب بود. روسری های سرمه ای و کِرم رنگ پوشیده بودند و لباس بلندی بر تن داشتند. سرمه چشمانشان گرد و غبار و اشک، سرخی لب هایشان از خشکیِ تشنگی، و گونه هایشان آفتاب زده و سوخته بود. عطرشان بوی باروت می داد و گردنبندی از پوکه به گردن داشتند. با تحمّلی شگفت آور سلاح در دست می گرفتند، یا کوله ای از تدارکات و مهمات و... را با آن سنگینی بر دوش می انداختند. زیورشان اسلحه شان بود، یا دوربین عکاسی شان، یا ضبط صوت و جعبه مهمّات و جعبه کمک های اولیه... و اکنون نیز قلمشان زیبنده ترین زینت آن هاست. ابهت شان چشم مردان را می گرفت و سوزن در دستشان، تیری بود بر قلب دشمن. نُقل عروسی شان گلوله بود؛ شاهد
فصل مشترک همه اولیای الهی و خیرخواهان بشری حفظ کرامت و حرمت انسان هاست که عامل صلح و امنیت و سعادت همگانی است. این هنجارهای عمومی آنگاه که آماج حرمت شکنان قرار می گیرد، نیاز به پاسداری دارد.برای مقابله با متجاوزان در همه زمان ها افرادی ایفاگر وجود داشته است، که با گذشتن از خود پاسدار امنیت عموم جامعه بوده اند. چگونگی ظهور و تجلی اقدامات این افراد در قالب ایثار و شهادت در برهه های مختلف زمان و نقش زنان در این میان از جمله نکاتی است که در مقاله حاضر به آن پرداخته می شود. مقدمه خلقت انسان به گونه ای است که هر فرد انسانی با تفاوت ها و تمایزاتی که دارد علاوه بر ظرفیت های جدیدی که در ارتباط با دیگر
