بمباران شیمیایی شهر مرزی سردشت توسط عراق در هفتم تیر 1366 فجیع ترین و وحشتناک ترین تهاجم از این نوع بود که منجر به کشته و مجروح شدن عده بسیاری از مردم غیرنظامی محلی شد .
جمهوری اسلامی ایران این تهاجم را غیرانسانی اعلام کرد و شهر سردشت را نخستین شهر قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان بعد از بمباران هسته ای هیروشیما و ناکازاکی نامید.
سکوت مجامع بین المللی در برابر جنایت جنگی و شیمیایی صدام که به کشته شدن و مجروحیت شیمیایی هزاران شهروند ایرانی منجر شد به سان چراغ سبزی برای صدام تلقی شد که حتی مردم عراق به ویژه منطقه کردستان نیز از جنایات شیمیایی جان سالم به در نبردند.
همزمان با عملیات موفقیت آمیز « والفجر 10 » و تصرف برخی از مناطق شمال شرق عراق از جمله شهر حلبچه عراق توسط نیروهای ایرانی که با استقبال اکراد آن منطقه همراه بود ، صدام بر آن شد در اقدامی خصمانه و تلافی جویانه ، بی رحمانه ترین گزینه یعنی بمباران شیمیایی را انتخاب کند. این هدیه بهاری صدام برای مردم کشورش در آستانه بهار 1367 هزاران کشته و مجروح بر جای گذاشت که آثار و عواقب آن از جمله انواع سرطان ها و بیماری های ریوی پس از گذشت 20 سال از آن حادثه دهشتناک ، همچنان بر روی مردم این شهر مشهود است.
این هدیه بهاری صدام برای مردم کشورش در آستانه بهار 1367 هزاران کشته و مجروح بر جای گذاشت که آثار و عواقب آن از جمله انواع سرطان ها و بیماری های ریوی پس از گذشت 20 سال از آن حادثه دهشتناک ، همچنان بر روی مردم این شهر مشهود است.
جنگنده های عراقی در حالی بمب های شیمیایی را از فراز حلبچه بر سر مردم این منطقه فرو می ریختند که این شهر در دست نیروهای ایرانی قرار گرفته و کردها متهم به همکاری با ایران شده بودند. خشونت دولت بعثی عراق با کردها بر هیچکس پوشیده نیست و صدام این بار آشکارا آن را با بمباران شیمیایی به نمایش گذاشت.
بمباران شیمیایی حلبچه یکی از جنایتهای بشری است که متاسفانه در سایه سکوت کشورهای غربی و مدعیان دموکراسی به وقوع پیوست. این دومین بار بود که عراق پس از سردشت وحشیانه ترین حملات شیمیایی را علیه مردم غیر نظامی در 25 اسفند 1366 در حلبچه انجام داد که حداقل پنج هزار تن از مردم کرد و مسلمان این شهر را به کام مرگ فرستاد و هفت هزار تن دیگر را مجروح کرد.
نیروهای عراقی با استفاده از گاز خردل ، اعصاب و سیافوژن به طور مجزا و با فاصله کوتاه ، به صورتی که مانند « کوکتل بسیار سمی » درآیند حلبچه را بمباران کردند. روزنامه نیویورک تایمز آمریکا در گزارشی به تاریخ 6/1/1367 این عمل صدام را جنایت جنگی خواند و عذر و بهانه های غیر رسمی صدام را نا جوانمردانه توصیف کرد.
پیش از این ، شورای امنیت در برابر نامه ها و هشدارهای مکرر ایران و گزارشات خاویر پرز دکوئیار ، دبیر کل وقت سازمان مملل متحد مبنی بر استفاده عراق از سلاح های شیمیایی در جنگ با ایران ، تنها با صدور بیانیه ای بدون ذکر نام عراق ، استفاده از این سلاح ها را محکوم می کرد که این باعث گستاخی هر چه بیشتر صدام در استفاده گسترده از این سلاح ها شد.
نیروهای عراقی با استفاده از گاز خردل ، اعصاب و سیافوژن به طور مجزا و با فاصله کوتاه ، به صورتی که مانند « کوکتل بسیار سمی » در آیند حلبچه را بمباران کردند.
در این شرایط ایران برای آگاهی افکار عمومى ، علاوه بر اینکه تعداد زیادى از مجروحان سلاح هاى شیمیایى را در بیمارستان هاى آلمان ، اتریش و سوئد و دیگر کشورهای اروپایی بسترى کرد، از رسانه های خارجی جهت به تصویر کشیدن جنایات صدام در حلبچه دعوت کرد.
انتشار مصاحبه ها و عکس هاى مجروحان موجب اعتراض و خشم افکار عمومى مردم جهان نسبت به عراق و شوراى امنیت شد و آن شورا ناگزیر به دبیرکل اجازه داد که کارشناسانى را به مناطق شیمیایی و بیمارستان های ایران اعزام کند.
بکارگیری سلاح های شیمیایی توسط عراق در حالی صورت گرفت که این کشور جزو 12 کشور امضا کننده پروتکل ژنو در منع استفاده از سلاح های سمی خفه کننده و ترکیبات باکتریولوژیک قرار داشت. پروتکل 1925 میلادی ژنو که طی قطعنامه 2161 (21) B سازمان ملل متحد مجدداً به تصویب رسیده است ، صراحتاً استعمال سلاح های شیمیایی را منع می کند.
رژیم بعث عراق پس از جنگ خلیج فارس طی اظهار نامه هایی به سازمان ملل ، به استفاده از انواع سلاح های ممنوعه از جمله سلاح های شیمیایی و میکروبی و دارا بودن 50 کلاهک شیمیایی و 25 کلاهک میکروبی برای موشک های بالستیک خود تا سال 1991 اعتراف کرد.
سکوت مجامع بین الملل و عدم صدور قطعنامه توسط شورای امنیت جهت محکومیت عراق در استفاده از جنگ افزارهای شیمیایی در واقع بدان جهت بود که خود اعضای شورای امنیت در تجهیز عراق به سلاح های میکروبی و شیمیایی ید طولایی داشتند.
رژیم بعث عراق پس از جنگ خلیج فارس طی اظهار نامه هایی به سازمان ملل ، به استفاده از انواع سلاح های ممنوعه از جمله سلاح های شیمیایی و میکروبی و دارا بودن 50 کلاهک شیمیایی و 25 کلاهک میکروبی برای موشک های بالستیک خود تا سال 1991 اعتراف کرد.
بسیاری از کشورهای غربی در تجهیز عراق به سلاح های شیمیایی از جمله گازهای سمی به کار رفته در حلبچه نقش داشتند و معامله گر هلندی فرانس فان آنرات که سال ها پس از این جنایت تنها به 15 سال حبس و پرداخت غرامت به بازماندگان محکوم شد در این مسئله نقش کلیدی داشت.
علی حسن المجید ، معروف به علی شیمیایی وزیر دفاع وقت عراق و پسر عموی صدام یکی دیگر از جنایت کاران جنگی است که به اتهام مشارکت در بمباران شیمیایی ایران در هشت سال جنگ تحمیلی، به ویژه بمباران شیمیایی مناطق کرد نشین عراق و شهر حلبچه در سال 1988(1366) و نیز مشارکت در حمله به کویت در سال 1990(1369) و سرکوب خونین شیعیان در آستانه جنگ اول خلیج فارس ، سرانجام توسط نیروهای آمریکایی در خلال اشغال عراق دستگیر و چندی پیش در 5 دیماه 88 اعدام شد.